ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ / MARGARET S. CHISOLM – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΛΥΚΕΤΣΟΣ

Σε μια πρώτη ανάγνωση, το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας περιλαμ­βάνει ατομικά ιστορικά ασθενών, δηλαδή ιστορίες ανθρώπων με ποικίλα ψυχικά προβλήματα, οι οποίοι έλαβαν βοήθεια από ειδικούς ψυχιάτρους. Τούτες οι αναφορές έχουν βέβαια από μόνες τους ενδιαφέρον, η σημα­σία τους ωστόσο έγκειται στο γεγονός ότι διαφωτίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να ενεργούν και να σκέπτονται οι σύγχρονοι ψυχίατροι ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του λειτουργήματός τους.

Όλα αυτά τα ατομικά ιστορικά αναδεικνύουν δύο κεντρικές ιδέες, οι οποίες συνδέονται με μία συνεκτική κλινική πρακτική. Πρώτον, παρου­σιάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει οι ψυχίατροι να επιλέγουν τεκμηριωμένες πληροφορίες για ένα άτομο στο πλαίσιο της ζωής του, προκειμένου να εκτιμήσουν «εκ των έσω» την ανθρώπινη ψυχική οδύ­νη. Και δεύτερον, αναπτύσσουν ένα πλαίσιο συλλογισμών σχετικά με τη φύση των ψυχιατρικών διαταραχών, το οποίο καθιστά τις κλινικές εκδηλώσεις τους κατανοητές, αλλά και τις βέλτιστες θεραπείες τους ευ­διάκριτες.

Πατώντας επάνω στο στέρεο θεωρητικό υπόβαθρο που πρόσφεραν με το κλασικό σύγγραμμά τους The Perspectives of Psychiatry οι διακεκρι­μένοι ψυχίατροι Paul R. McHugh και Phillip R. Slavney —δάσκαλοι και πνευματικοί καθοδηγητές των συγγραφέων του ανά χείρας βιβλίου—, η Chisolm και ο Λυκέτσος προτρέπουν μέσα από αυτό τον πρακτικό οδη­γό τους ψυχιάτρους να αντιμετωπίσουν τις ψυχικές διαταραχές όχι ως απλές ακολουθίες αιτιακά αναγνωρίσιμων σημείων και συμπτωμάτων, αλλά ως επί το έργον κατανοητές εκφράσεις ποικίλων βιοψυχοκοινωνικών διεργασιών —νόσων, ιδιοσυγκρασιών, κινήτρων και αναμετρή­σεων ζωής—, που εκδηλώνονται είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά στην ανθρώπινη ψυχική σφαίρα.

Η αξιοποίηση λοιπόν των ψυχιατρικών θεωρήσεων βάσει Ιστορίας της ζωής, Διαστάσεων, Συμπεριφοράς και Νόσου επιτρέπει στους συγγρα­φείς, μέσω της περιγραφής περιστατικών ολοένα και πιο σύνθετων, την αξιολόγηση ασθενών με συμπτώματα διπολικής διαταραχής, ψύχωσης, αυτοκτονικού ιδεασμού, κατάθλιψης, διατροφικών και άλλων διαταρα­χών, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη μιας εύστοχης διαγνωστικής συλ­λογιστικής και ενός αποτελεσματικού θεραπευτικού σχεδιασμού.

Οι συγγραφείς:

Η Margaret S. Chisolm είναι καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Επιστημών της Συμπεριφοράς στην Ιατρική Σχολή του Πα­νεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ. Έχει δημοσιεύσει τουλάχιστον 100 ερευνητικά άρθρα και κεφά­λαια επιστημονικών βιβλίων με θέμα τη χρήση ουσι­ών κατά την εγκυμοσύνη και άλλες ψυχιατρικές δι­αταραχές. Έχει επίσης γράψει το βιβλίο From Survive to Thrive: Living Your Best Life with Mental Illness (2021· «Από την επιβίωση στο ευ ζην: Διάγοντας τα καλύτερά σας χρόνια με διανοητική ασθένεια»).

Ο Κωνσταντίνος Γ. Λυκέτσος είναι καθηγητής Ψυχιατρικής και Επιστημών της Συμπε­ριφοράς στην Ιατρική Σχο­λή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ. Γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά σπούδασε στις ΗΠΑ, στο Πανεπιστήμιο North­western και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Washington στο St. Louis. Έχει αναπτύξει ένα από τα μεγαλύτερα και πιο επιτυχημένα ακαδημαϊκά προγράμματα νευροψυχιατρικής στις ΗΠΑ, που ει­δικεύεται στην άνοια και τον εγκεφαλικό τραυματι­σμό. Εξαιρετικά δραστήριος ερευνητικά και κλινικά, θεωρείται κορυφαίος σε διεθνές επίπεδο σε θέματα γηριατρικής και άνοιας που συνδέεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Έχει δημοσιεύσει τουλάχιστον 400 ερευ­νητικά άρθρα και άλλα επιστημονικά κείμενα, καθώς και πέντε βιβλία. Από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο του (σε συνερ­γασία με τον Peter V. Rabins, και τη βοήθεια της Cynthia D. Steele) Πρακτική φροντίδα για την άνοια (2022· Practical Dementia Care, 2016). Το 2019 ανα­κηρύχθηκε επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.